ΕΟΕΑ - ΕΔΕΣ

Η οδός Θεμιστοκλέους από την ταράτσα της Μπλε Πολυκατοικίας (1958) Χειμώνας, αρχές του 1944. Στο διαμέρισμα των Ρωμανών, στον πρώτο όροφο της περίφημης Μπλε Πολυκατοικίας, που έχουν χτίσει στον αριθμό 61 της οδού Αραχώβης στα Εξάρχεια οι Κωστής Αντωνόπουλος και Κυριακούλης Πανναγιωτάκος, δημιουργείται το αδιαχώρητο. Ο γνωστός δικηγόρος και μετέπειτα πολιτευτής του Ελληνικού Συναγερμού και του Κόμματος των Προοδευτικών Γεώργιος Αριστ. Ρωμανός, που μόλις έχει γυρίσει από τα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας όπου πολεμούσε τους ναζί από τις τάξεις του ΕΔΕΣ, μιλάει στην ιδιότυπη αυτή βεγγέρα για τη σημασία της ένοπλης αντίστασης εναντίον των κατακτητών. Το σταφιδόκρασο ρέει άφθονο και ο γιος του ομιλητή, ο Αριστείδης, θυμάται τον πατέρα του να αγορεύει θερμά και να προσπαθεί να μεταδώσει στους συνδαιτυμόνες την ατμόσφαιρα της ανταρτικής ζωής: οι επιχειρήσεις κατά των Γερμανών, η σύνδεση με το Γενικό Αρχηγείο, ο εφοδιασμός από τους Αγγλους που γινόταν με ρίψεις από αέρος, οι π

Του Αθανάσιου Καλλιανιώτη* *Ιστορικός,  BA, MA, Ph.D Τμήματος Ιστορίας Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ. Αναδημοσίευση από την εφημερίδα  Η Καθημερινή  (10.10.10) 31 Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942 δεν ήταν το μοναδικό στην Ελλάδα γεγονός όπου συνεργάστηκαν διάφορες μεταξύ τους παρατάξεις, ο ΕΔΕΣ και το ΕΑΜ εν προκειμένω, αφού τρεις μήνες αργότερα, στο οροπέδιο Φαρδύκαμπος της Σιάτιστας αντάρτες του αριστερού ΕΛΑΣ και συνάδελφοί τους εθνικιστές της ΥΒΕ/ΕΚΑ αιχμαλώτισαν ένα ολόκληρο τάγμα Ιταλών. Χωρίς το πρώτο είναι απίθανο να υπήρχε το δεύτερο κι αμφότερες οι επιτυχίες διέθεταν κοινό παρονομαστή, έναν αμέσως επακολουθήσαντα ενδοελληνικό σπαραγμό. Είναι φανερό πως η διαφοροποίηση ανάγεται στον «ανάδοχο»: στον Φαρδύκαμπο δεν υπήρχε κανείς, ενώ ο Γοργοπόταμος σχεδιάστηκε, οργανώθηκε και κατά ένα μέρος εκτελέστηκε από Βρετανούς. Χωρίς την παρουσία τους όχι μόνον δεν θα λάβαινε χώρα η καταστροφή της γέφυρας, αλλά η μετέπειτα σημαντική ένοπ

Ο Μητροπολίτης Παραμυθιάς Δωρόθεος, δεξιά - όπως βλέπουμε - του στρατηγού Ζέρβα με στολή αντάρτη. Αριστερά του Ζέρβα διακρίνεται ο Επίσκοπος Κέρκυρας και Παξών, Μεθόδιος Κοντοστάνος. Είναι από τις περιπτώσεις των αγωνιστών ρασοφόρων. Ο λόγος για τον Μητροπολίτη Παραμυθιάς Δωρόθεο ο οποίος τόλμησε να αγωνιστεί ως ένστολος για τα ιδανικά και την ελευθερία του Έθνους. Ο Δωρόθεος (κατά κόσμο Δημήτριος Νάσκαρης) διατέλεσε Μητροπολίτης Παραμυθιάς από το 1943 μέχρι το 1959. Η αρχή της θητείας του συνέπεσε στην δίνη του πολέμου. Μάλιστα η τύχη τον έφερε να φτάνει στην Παραμυθιά την ημέρα που οι Γερμανοί, σε συνεργασία με τους Τσάμηδες, συνέλαβαν τους Πρόκριτους της πόλης τους οποίους εκτέλεσαν 2 ημέρες μετά. Η ενθρόνιση του Δωρόθεου έγινε την 1η Οκτωβρίου 1943 υπό το πέπλο της τρομοκρατίας των Μουσουλμάνων, που απειλούσαν ότι θα τον δολοφονήσουν. Προσπάθησε να αναχαιτίσει τη δράση των Τσάμηδων οι οποίοι βιαιοπραγούσαν συστηματικά κατά των χριστιανών της περιοχής. Οι ενέ

Στα πόδια του άργησε να σταθεί και να περπατήσει. Κλείνοντας τα τέσσερά του χρόνια έκανε τα πρώτα του βήματα. Οσοι συγγενείς είχαν απομείνει έλεγαν ότι έφταιγε το κακό. Μωρό πράμα, έμεινε μία ολόκληρη μέρα και νύχτα μέσα στο αίμα των εκτελεσμένων να ψάχνει να θηλάσει από το παγωμένο στήθος της νεκρής μάνας του. Εφταιγε, ίσως, και το τραύμα από την ξιφολόγχη που είχε διαπεράσει την πλάτη του, σχεδόν φθάνοντας στη σπονδυλική στήλη. Παρ΄ όλα αυτά, επέζησε. Σήμερα θα είναι στο επίκεντρο των τιμητικών εκδηλώσεων.  «Ολο το χωριό με προσέχει σαν  να είμαιγυάλινος. Λες και φοβούνται   ότι θα σπάσω σε κομμάτια. Με  φροντίζουν,με προσέχουν,με χαιρετούν   πρόσχαρα μικροί και μεγάλοι»  λέει με καμάρι, αλλά και κάποια θλίψη. Ο κ.  Παναγιώτης Μπαμπούσκας  δεν έχει καθαρές μνήμες από το ολοκαύτωμα των Λιγκιάδων, στα Ιωάννινα. Ηταν μερικών μηνών βρέφος, όταν η φάλαγγα των μηχανοκίνητων γερμανικών διμοιριών χτύπησε το χωριό σε αντίποινα για τη δράση των αντάρτικων σωμάτων. Ηταν 3 Οκτωβρί

Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Ναπολέων Ζέρβας (χωρίς τη χαρακτηριστική γενειάδα του) σε αστυνομικά τμήματα Εποχή εμφυλίου πολέμου, 1947. Στα βρετανικά αρχεία, στο  British Pa ε ντοπίζουμε ένα βίντεο φιλμ με τον εορτασμό του Πάσχα, που εκείνη τη χρονιά ήταν στις 14 Απριλίου. Τα πλάνα "γεμίζουν" από στρατόπεδα, σούβλισμα αρνιών, τσούγκρισμα αυγών, με τους επίσημους να κερδίζουν πάντα τους υφιστάμενους. Σε κάποιο πλάνο διακρίνεται και ο Παπάγος, ενώ διακρίνουμε ακόμα τον υπουργό Δημόσιας Τάξης της κυβέρνησης Δημητρίου Μαξίμου, Ναπολέοντα Ζέρβα, αρχηγό του ΕΔΕΣ και του Εθνικού Κόμματος, να επισκέπτεται αστυνομικά τμήματα και να τσουγκρίζει κόκκινα αυγά με αστυνομικούς καθώς και τον Γεώργιο Στράτο, υπουργό Στρατιωτικών, σε επισκέψεις του σε στρατόπεδα. Στο φιλμ παρεμβάλλονται εικόνες από τη Μεγάλη Παρασκευή, τον στολισμό του Επιταφίου και την περιφορά του. Πηγή

«Η ιστορία της οργάνωσης του ΕΔΕΣ και των Εθνικών Ομάδων αποτελεί ένα πολύ βασικό και σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης. Επίσημες αναφορές και εκθέσεις των Συμμάχων αλλά και των τότε κομμάτων της Ελληνικής Βουλής εκθείασαν την συνεισφορά και την ανιδιοτελή προσφορά του Ναπολέοντα Ζέρβα και της οργάνωσής του. Παρ’ όλα αυτά συστηματικά από την δεκαετία του 1980, η μέγιστη αυτή προσφορά άρχισε να αποσιωπάται συστηματικά μέχρι και να διαβάλεται. Τι δεν ειπώθη κε κατά του στρατηγού Ζέρβα και του ΕΔΕΣ… Κατηγορήθηκε σαν «μισθοφόρος» των Βρετανών, λες και δεν ήταν από τους πρώτους, χωρίς την βοήθεια ή την στήριξη κανενός άλλου, στράφηκε προς τη δημιουργία αντάρτικου για το «σωσμό της Πατρίδος μου» όπως έγραφε… Κατηγορήθηκε σαν συνεργάτης των κατοχικών δυνάμεων, λες και δεν ήταν ο ίδιος που προθυμοποιήθηκε να ρίξει το γεφύρι του Γοργοποτάμου, όταν άλλοι αρνιόντουσαν πεισματικά να συνεισφέρουν, βάζοντας από την αρχή προτεραιότητα όχι τον εθνικό αγώνα αλλά τ

Πηγή: istoria.forumotion.com

ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ ΝΕΙΑΤΑ. Φράσις γεμάτη πόθους, ελπίδες και καημούς. Τίτλος που φέρει συγκίνησι και ζωπυρώνει την συνείδηση του χρέους των Ελλήνων προς τους αδελφούς που στενάζουν υπό τον ζυγόν της δουλείας. Και αν τα αισθήματα αυτά δονούν τις ψυχές όλων των Ελλήνων, οι ψυχές των Ηπειρωτών ματώνουν αληθινά από τον πόνο των γειτόνων αδελφών. Ο χωρισμός της Ηπείρου σε Νότιο και Βόρειο υπήρξε και μοιάζει με τραγικό λογοπαίγνιο. Η Ήπειρος είναι ΜΙΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΙΡΕΤΗ, Ελληνική όσο και η Αθήνα, όσο και η υπόλοιπος Ελλάς. Δεν αρκεί όμως να έχη δίκαιο το άτομο ή το Eθνος, πρέπει να έχη ταυτοχρόνως την θέλησιν και την δύναμιν να το πάρη. Αυτό αποδεικνύει η πείρα αιώνων, αυτό αποδεικνύει η περίοδος των τελευταίων περιπετειών μας. Το 1914 οι Βορειοηπειρώται απεφάσισαν να πάρουν το δίκαιο με το χέρι τους, και το πήραν,ήλθε όμως η διεθνής δολοπλόκος διπλωματία να ματαιώση το Πρωτόκολλον της Κερκύρας και την Eνωσιν της Β.Η. με την Μητέρα Ελλάδα. Και τώρα καιρός είναι να παραδώσω και την κατ

Τμήμα τσάμηδων που επιθεωρείται από Γερμανό αξιωματικό Απόσπασμα από το κείμενο του Αθανάσιου Γκότοβου, καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, "Τσάμηδες, ετερότητα και σύγκρουση" που είναι δημοσιευμένο στο Άρδην τ. 99 που κυκλοφορεί. Παράλληλα με τον εξοπλισμό των χωριών της Θεσπρωτίας, αρχίζει να συγκροτείται το λεγόμενο τάγμα  Nuri Dino , το οποίο καλείται να δράσει κυρίως στην περιοχή του Αργυροκάστρου. Γίνονται οι αναγκαίες συνεννοήσεις με τον αρμόδιο γερμανό στρατηγό, υπεύθυνο για την Αλβανία, ο οποίος στις 29.3.44 δίνει τη σχετική άδεια: «Ο κ. Nuri Dino έχει την άδεια να συγκροτήσει ένα εθνικό αλβανικό στρατιωτικά οργανωμένο τάγμα επιστράτων εθελοντών στην περιοχή Αργυροκάστρου με σκοπό να πολεμήσει εναντίον των κομμουνιστών ανταρτών της περιοχής. Η επαφή με τους εγγύς ευρισκόμενους διοικητές των γερμανικών δυνάμεων είναι απαραίτητη, ειδικά πριν από την πραγματοποίηση σημαντικών επιχειρήσεων». Ήδη νωρίτερα, και συγκεκριμένα στις 21.1.44, είχαν ζητηθεί τέσσε

  Η Καίτη Ζέρβα που ένοιωθε μέχρι τα βαθειά της γεράματα εντονα τις αναμνήσεις του Εμφυλίου είχε εκμυστηρευτεί στον υπογράφοντα πως «το μέγα επίτευγμα της Αντίστασης ηταν ο Γοργοπόταμος με την ένωση ολων των αντιστασιακών οργανώσεων αριστερών και δεξιών υπο την καθοδήγηση του Ναπ.Ζέρβα» .   Και συνέχισε την εξομολόγησή της "Να ξέρετε πως ο στρατηγός Ζέρβας πέθανε φτωχός όπως φτωχός ήταν και μετά τον εμφύλιο. Τα παραμύθια της προπαγάνδας οτι οι δεξιοί αντάρτες ζούσαν με τις λίρες των Αγγλων , αυτά είναι ανιστόρητες αφέλειες για να μην δώσω άλλους χαρακτηρισμούς..." .   Απόδειξη των παραπάνω μια πικρή σελίδα απ το προσωπικό ημερολόγιο του Αρχηγού του ΕΔΕΣ ο οποίος μετά τον εμφύλιο γυρνά σε μια κατεστραμμένη Ελλάδα , πάμφτωχος, προσπαθώντας να ενώσει τα σπασμένα κομμάτια της ζωής του, να βάλει σε τάξη έγγραφα και ντοκουμέντα, να συμφιλιώσει μαχητές μετά τον αδελφοκτόνο πόλεμο και να γαληνέψει τη συνείδησή του για όσα έζησε στα βουνά πολεμώντας τους Γε

Ο Μιχάλης Μυριδάκης. Πηγή: http://istoria.forumotion.com/